اگر دچار چاقی و اضافه وزن هستید حتما اقدام به گرفتن رژیم های گوناگون غذایی کرده اید بهتر آن است که رژیم های غذایی را بهتر بشناسید و برای گرفتن رژیم لاغری حتما با پزشک مشورت کنید . رژیم لاغری کتوژنیک رژیمی با کربوهیدرات پایین و چربی بالا است که ادعا می شود برای کاهش وزن مفید است شاید برایتان عجیب باشد که یک رژیم با چربی بالا بتواند در کاهش وزن موثر باشد .این رژیم که کربوهیدرات پایین و چربی بالا دارد به رژیم اتکینز شباهت زیادی دارد این رژیم مصرف کربوهیدرات را کاهش می دهد و چربی را جایگزین آن می کند کاهش کربوهیدرات بدن را در حالت متابولیک به نام کتوزیس قرار می دهد وقتی بدن در این حالت قرار دارد چربی را برای دریافت انرژی می سوزاند و چربی ها در کبد به کتون ها تبدیل می شود که انرژی را برای مغز فراهم می کند .این رژیم قند خون و سطح انسولین بدن را کاهش می دهد و باافزایش سطح کتون ها برای سلامتی بسیار مفید هستند . علت آنکه مردم تصور می کنند در رژیم کم کربوهیدرات این عضله و آب بدن است که از بین می رود و نه چربی، ریشه در تحقیقات سی سال پیش دارد که کامل نبوده اند، هم از جهت نبودن وسایل دقیق و مدرن امروزی، مانند وزنه های آزمایشگاهی دقیق و تخصصی و هم از جهت نداشتن وسایل آزمایشگاهی تکنیکی که در سال های اخیر به کار می رود. امروزه تحقیقات بر روی رژیم کیوجنیک که توسط دانشمندان تغذیه در سطح دانشگاههای معتبر انجام می شود، ثابت کرده است که نظریه مذکور صحیح نبوده است. به وضوح دیدیم که منفعت خوردن چربی اشباع شده بسیار بیشتر از نخوردن آن است. دیدیم که وقتی کیتو – سازگار هستیم، عکس العمل بدن ما نسبت به چربی ها چقدر متفاوت و مثبت است و چگونه به سرعت چربی های ذخیره بدن می سوزد؛ حتی اگر در برنامه غذایی ما سه برابر حد استاندارد چربی باشد. مهمتر از آن نشان داده شد که کسانی که چربی خون و چربی بدنشان بالا می رود، کسانی هستند که کربوهیدرات بیشتری مصرف می کنند.
مصرف کربوهیدرات چه تاثیری بر روی اسید های چرب می گذارد؟
دیدیم که مصرف کم کربوهیدرات چه تغییرات مفیدی در بالا رفتن اسیدهای چرب ضروری و اثرات مفید حاصل از آن را دارد. عضوی که مسئول متابولیسم اسیدهای چرب ضروری ست، کبد است. اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه معمولا به راحتی جذب و می سوزند. اسیدهای چرب زنجیره متوسط در چربی های تغذیه ای مانند شیر، کره و خامه، و روغن های منطقه های گرم مثل روغن نخل یافت می شوند. این چربی ها در تری گلیسیرید ادغام نمی شوند که در بدن ذخیره شوند. وقتی خورده می شوند بلافاصله اکسید می شوند. اگر در زمان کوتاهی، بیشتر از میزان مصرفی بدنمان چربی با زنجیره متوسط مصرف کنیم، کبد، اضافی آن را به کیتون تبدیل می کند و توسط ارگان های بزرگتر بدن می سوزاند. اسیدهای چرب زنجیره بلند که در رژیم غذایی مصرف می شوند، اگر زود به انرژی تبدیل نشده و نسوزند در بدن ذخیره می شوند. به طور کلی هر چه زنجیره اسیدها بلندتر باشد، احتمال ذخیره شدن آن بیشتر است. دکتر جف ولک: «چربی در این رژیم رفیق و دوست خوب ماست. سوختی است که هم هنگام استراحت و هم هنگام ورزش می توان از آن استفاده کرد. میزان چربی خوراکی بستگی به این دارد که آیا فرد می خواهد وزن خود را کم کند و یا می خواهد آن را حفظ کند. در رژیم کی توجنیک از ۱۰۰٪ غذای مصرفی روزانه ۷۰٪ آن بهتر است از چربیها باشد و باید از میان چربی هایی انتخاب شود که راحت می سوزند، مانند چربی ماهی، کره تازه و یا آووکادو. از چربی اشباع شده نباید ترس داشت، چرا که چربی تغذیه ای با رژیم کم کربوهیدرات به دی اکسید کربن و آب تبدیل می شود و می سوزد.» او می افزاید: «در مورد مصرف امگا ۳ نیز مصرف روزانه ۱۶ از آن کافیست که در ماهی و تخم کتان یافت می شود. یا آنکه به صورت کمکی از کپسول های روغن ماهی یا روغن امگا۳ می توان استفاده کرد. از بهترین منابع امگا۶ روغن زیتون، روغن نارگیل، روغن پالم طبیعی، کره طبیعی و تازه، و چربې گوسفند طبیعی هستند. از دیگر روغن های خوب، میوه آووکادو، میوه زیتون، سرشیر، خامه، بادام و گردو، تخمه خام و پنیرهای کهنه شده مانند گودا، پارمیجانو و یا پنیر پرچرب لیقوان می باشند. ولی باید از روغن های سویا، ذرت، روغن دانه پنبه، روغن بادام زمینی، روغن آفتابگردان، روغن کافیشه ، مارگارین و مایونزی که از بیرون خریده می شود، اجتناب کرد.» در آخر اینکه، برای فردی که رژیم کیوجنیک دارد، سوزاندن و یا ذخیره کردن انرژی در مقایسه با فردی که رژیم سنتی کم چرب دارد، متفاوت است. با محدود کردن کربوهیدرات ها، بدن دیگر چربی ذخیره نمی کند، بلکه آنها را می سوزاند، و باقی آن را دفع می کند.
بیماریها و نقش رژیم کیوجنیک در بهبود آنها آیا رژيم کيتوجنیک به بهبود بیماران صرع کمک می کند؟
در قدیم از رژیم کم کربوهیدرات برای درمان صرع استفاده می شده است که هنوز برای بیمارانی که بدنشان به داروهای ضدصرع جواب نمیدهد، به کار برده می شود. تاریخ استفاده از این رژیم برای جلوگیری از حملات صرع به پانصد قبل از میلاد برمی گردد که متوجه شده بودند وقتی افراد با بیماری صرع، غذا نمی خورند، حملات بیماری شان کمتر می شود. تا قبل از سال ۱۹۲۱ پزشکان در فرانسه و آمریکا تحقیقاتی در مورد رژیم روزه و درمان بیماری صرع انجام داده بودند، ولی در سال ۱۹۲۱، حدود پنجاه سال قبل از دکتراتکینز، دکتر رولین وودیات با مطرح کردن رژیم کیتوجنیک و رژیم روزه تأثیر آن را در بیماری صرع، و نه برای کم کردن وزن، رسما به کار گرفت. در همان سال دکتر راسل وایلدر، از مایو کلینیک در مینه سوتای آمریکا، تئوری درمان صرع با رژیم روزه را داد و برای اولین بار واژه رژیم کیتوجنیک را به کار برد. آنها متوجه شده بودند که وقتی فرد از مقدار زیادی چربی خوراکی برای سوخت استفاده می کند، بدن او وارد وضعیت کیتوسیز می شود، از حملات صرع بیمار بین ۵۰ تا ۹۰% کاهش دیده می شود. ضمن آنکه متوجه شدند حدود ٪۲۰ از بیماران صرع با رعایت رژیم پرچرب کاملا از حملات بیماری معاف می شوند.البته لازم است رژیم بیماران صرع با دقت و مراقبت کامل خانواده و پزشکان پیگیری شود. در حقیقت تحقیقات روی کسانی که رژیم کی توجنیک دارند به دقت و وضوح ثابت کرده است که وقتی بدن وارد مرحله کیتو – سازگاری می شود، به معنای واقعی از چربی های ذخیره بدن برای ایجاد انرژی استفاده می کند و آنها را می سوزاند. افسانه از دست دادن آب و عضلات بدن نتیجه تحقیقات بسیار ساده و کوتاه مدت در سال ۱۹۷۶ بوده است که روی کسانی انجام شده است که هنوز وارد مرحله کیتو – سازگاری نشده بودند. دکتر تئودور ونيتلای، از دانشگاه کلمبيا، این تحقیق را انجام داد که قبلا با دکتر اتکینز و فرضیه او مخالفت خود را نشان داده بود. در این تحقیق که محدود به ده روز بوده است، دکتر ونيتلای به دو گروه بیمار بسیار چاق’ رژیم کم چرب و کم کربوهیدرات با ۱ / ۵ گرم نمک میدهد که احتمالا باعث می شده افراد بی حال، گیج و بی انرژی شوند. هر دو گروه با کمی تفاوت’ وزنشان کم می شود و آزمایش ها با وسایل محدودی که داشتند، نشان می دهند که در از دست رفتن آب بدن و عضلات هر دو گروه تفاوت بسیار کم است و گروه کم کربوهیدرات با تفاوت چند درصد آب بیشتری از دست داده بودند.
دکتر تئودور در مجله بسیار معتبر دانشگاه کلمبيا
در رژیم کم کربوهیدرات آب بیشتری از دست می رود. این تحقیق با توجه به نکاتی که بالاتر ذکر شد، آشکارا مغرضانه و به غلط نتیجه گیری شده است. در مقالات پزشکی آن دوره، نتیجه گیری دکتر ونيتلای، بدون ذکر کردن تفاوت بسیار کم دو گروه، نزدیک به ۱۲۰ بار آورده شده است. آزمایش های مشابه دیگری انجام شد که ثابت می کرد این نتیجه گیری مغرضانه است.
دکتر جان هوفر، استاد دانشگاه مک گیل در کانادا
در سال ۱۹۸۴ ثابت می کند در رژیم کم کربوهیدرات، همان قدر که آب بدن از دست می رود، چربی نیز از بدن کم می شود. با وجود روشن شدن حقیقت، هنوز این افسانه که در رژیم کم کربوهیدرات آب بدن است که از بین می رود و نه چربی، در اذهان عموم باقی مانده است. . تحقیقات جف ولک و استفن فینی نیز نشان میدهد که در مرحله قبل از کیتو – سازگاری درست است که مقدار زیادی آب از دست می رود، ولی، هم زمان، همان مقدار هم بدن چربی می سوزاند. این است که اگر در دو هفته اول ۵ کیلو از وزن کم می شود، ۲/ ۵ کیلوی آن آب، و ۲/ ۵ کیلوی آن چربی است. این تحقیقات نشان میدهد که اگر رژیم کیتوجنیک تا ۲۰ هفته حفظ شود، فرد قادر خواهد بود که هفته ای ۵/ ۲ پوند در هفته از وزن خود را کم کند، بدون از دست دادن عضلات، و با مصرف کافی نمک احساس سرگیجه و بی حالی هم نخواهد داشت. این فرد بعد از ۲۰ هفته حدود ۲۰ کیلو وزن کم می کند که مستقیم از وزن چربی های ذخیره شده بدن اوست. علت آنکه چطور چنین نتیجه ای از ۲۰ هفته رژیم به دست می آید، به یک سری فاکتورهایی که اصطلاحا به آن «فرمول صحیح رژیم کی توجنیک» گفته می شود، برمی گردد که در طی این کتاب این فاکتورها توضیح داده می شود.
آیا آنفولانزای کیتوژنیک نگران کننده است؟
در ابتدای شروع رژیم کیوجنیک ممکن است بعضی افراد هنگام صبح دچار سردرد و کمی سرگیجه شوند. بعضی گزارش کرده اند که در دو هفته اول توانایی تمرکز همیشگی را ندارند، بعضی کم خواب و بعضی دچار به هم ریختگی معده می شوند. اصطلاحا به داشتن این علائم آنفولانزای کیتوجنیک می گویند که خوشبختانه جای نگرانی نیست و با مقدار کمی تنظیمات در رژیم، و کیتو – سازگاری تمام علائم آن از بین می رود و به خصوص تمرکز فکری از قبل نیز بیشتر می شود. در بیشتر مواقع با مصرف نمک بیشتر علائم بالا از بین می رود. البته اشاره به نمک خوب است و نه نمک آشپزخانه. بنابر نظر دکتر تغذیه باربارا اونیل، از مرکز سلامتی میستی مانتن در استرالیا، از جمله نمک هایی که دارای املاح و مواد معدنی غنی هستند، یکی نمک خاکستری و نمناک دریای کلتیک و دیگری نمک صورتی رنگ هیمالیا است. و اضافه می کند: «نمک کلتیک دارای بیش از ۷۰ نوع مواد معدنی ست که نقش حیاتی در جذب ویتامین ها و هضم آنها دارند. این ممکن است به نظر احمقانه برسد، درحالی که بسیاری از متخصصین همیشه گفته اند که نمک کمتری مصرف کنید که البته در مورد نمک آشپزخانه تا حدی این سفارش صحیح است.» در حقیقت این متخصصین همان ها هستند که می گویند کربوهیدرات بیشتری مصرف کنید، سلامت تر زندگی کنید. چیزی که باید بدانید این است که بدن از زمانی که کیتو – سازگار می شود، عملکرد متفاوتی نسبت به نمک دارد. در دو هفته اول شروع رژیم کیتوجنیک کلیه ها به جای نگه داشتن نمک آن را به سرعت همراه ادرار از بدن بیرون می فرستند. این مقدار زیاد از دست دادن املاح و نمک بدن توضیح خوبی است که چرا افراد در دو هفته اول رژیم کیتوجنیک به سرعت وزن کم می کنند که بیشتر آن از چربی های ذخیره است. نمک برای حیات انسان بسیار ضروری است. انسان های اولیه نیاز نداشتند که شیمی بدانند تا از اهمیت نمک برای سلامتی آگاه شوند. شکارچیان، شکارها و دام ها در اطراف جاهایی که نمک وجود داشته، رابطه شان شکل گرفته است. اینها همه نشانه اهمیت نمک برای سلامتی است. اگر نمک بدن کم شود سرگیجه، کوفتگی، سردرد، و حواس پرتی ایجاد می شود. آن ها میدانستند که اگر از این چشمه بنوشند، به مرور احساس سرگیجه می کنند و اگر از آن یکی آب بنوشند، احساس می کردند حالشان خوب است. اسکیموهای شمال کانادا می دانستند که کدام برف را برای نوشیدن آب کنند و کدام برف را برای پختن گوشت، میدانستند آب دریا نمکش را در طی زمان از دست میدهد و یخ تازه نمک دارد، ولی برف تازه هیچ نمک ندارد و می دانستند یخ قدیمتر آب دریا بهترین اندازه نمک را دارد. شکارچیان خشکی شکار خود را دنبال می کردند که جای چشمه های املاح و نمکدار را یاد بگیرند. این آبها ستایش می شدند. برای غذا درست کردن از آنها استفاده می کردند و بعضی یاد گرفتند که آن را خشک کنند. ولی خون منبع نمک برای بسیاری از ملت ها بوده است. خون را از حیوان تازه کشته شده می گرفتند و از معده خالی شده برای ذخیره آن استفاده می کردند تا برای نوشیدن از آن استفاده کنند. احتمالا نمیدانستند که یک لیتر خون ۲ گرم نمک دارد و ۵۰۰ میلی لیتر آن عوارض کمبود نمک را از بین می برد، ولی می دانستند که وقتی از آن مصرف می کنند، سرحال تر و هوشیارتر هستند. در میان مردم ماسایی، در وسط سرزمین گرم کنیا و تانزانیا، مصرف خون همراه با گوشت یا شیر با فرهنگشان آمیخته است.
انواع رژیم لاغری کتوژنیک
رژیم استاندارد (SKD ) این رژیم شامل 5 درصد کربوهیدرات پایین و 20 درصد پروتئین و 75 درصد چربی است که مقدار چربی آن بالا است . رژیم کتوژنیک سیکلیکال (CKD ) در این رژیم برای دوره ای مشخص مصرف کربوهیدرات بالا می رود به عنوان مثال در 5 روز از این رژیم 2 روز کربوهیدرات بالا مصرف می کنید این رژیم توسط ورزشکاران و بدنسازان استفاده می شود . رژیم کتوژنیک هدفمند (TKD ) در این رژیم هم ورزش می کنیم و هم کربوهیدرات مصرف می شود . رژیم کتوژنیک با پروتئین بالا در این رژیم مانند رژیم کتوژنیک استاندارد پروتئین داریم اما به مقدار بیشتر و شامل 60 درصد چربی 35 درصد پروتئین و 5 درصد کربو هیدرات است .
فواید رژیم کتوژنیک :
کاهش وزن این رژیم برای کاهش و کم کردن وزن بسیار مناسب است و از بروز بیماری هایی مانند سرطان جلوگیری می کند مطالعات نشان می دهد که این رژیم بیشتر از رژیم های کم چربی توصیه می شود و نیازی به شمردن کالری ها و مقدار غذای مصرفی ندارید تحقیقات نشان داده اند که افرادی که این رژیم را رعایت کرده اند 2. 2 برابر بیشتر از کسانی که رژیم کم چرب و کالری داشتند وزن کم کردند و سطح چربی خون و کلسترول بد در آن ها بهبود یافت . کسانی که رژیم کتوژنیک بودند 3 برابر بیشتر از کسانی که رژیم توصیه شده برای دیابتی ها را دنبال می کردند وزن کم کردند این رژیم به دلیل افرایش مصرف پروتئین نسبت به رژیم های کم چرب برتری دارد افزایش کتون ها کاهش سطح قند خون و بهبود حساسیت بدن به انسولین نیز از دیگر عوامل برتر بودن این رژیم هستند . از ابتلا به دیابت جلوگیری می کند دیابت تغییر در متابولیسم قند خون بالا و اختلال در عملکرد انسولین است رژیم کتوژنیک باعث از بین رفتن چربی های اضافه می شود با توجه به اینکه این چربی های اضافه ارتباط نزدیکی با دیابت نوع 2 پیش دیابت و سندرم متابولک دارند این رژیم حساسیت انسولین را در بدن تقویت می کند . تحقیقات و مطالعات نشان دادند که 7 نفر از 12 نفر که دیابت داشتن با گرفتن این رژیم مصرف دارو های دیابت را قطع کردند این رژیم همراه با کم کردن وزن دیابت را کنترل می کند . دیگر فواید این رژیم برای درمان بیماری های عصبی مثل صرع مفید است مطالعات نشان داده اند که این رژیم در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری ها تاثیر به سزایی دارد که عبارتند از : بیماری های قلبی :این رژیم عوامل خطرناکی مانند چربی بدن سطح کلسترول بد فشار خون و قند را بهبود می بخشد و برای پیشگیری از بیماری قلبی مفید است . سرطان : رژیم کتوژنیک برای درمان سرطان و کاهش پیشرفت آن بسیار موثراست . آلزایمر : این رژیم نشانه های بیماری آلزایمر راکاهش می دهد و مانع از پیشرفت آن می شود . صرع : رژیم غذایی کتوژنیک سبب کاهش تشنج در کودکان مبتلا به صرع می شود. پارکینسون : علائم این بیماری را کاهش می دهد . سندروم تخمدان پلی کیستیک : این رژیم از آنجاکه سطح انسولین را در بدن کاهش می دهد به همین دلیل نقش مهمی در درمان این بیماری دارد . اختلالات ذهنی : این رژیم در بهبود آسیب ها ی مغزی کمک می کند .
آکنه : در این رژیم با کاهش سطح انسولین و مصرف کمتر شکر و غذاهای فراوری شده به بهبود آکنه و مشکلات پوستی کمک می کند . غذاهایی که در این رژیم نیاید مصرف شود : به طور کلی از غداهایی که کربوهیدرات بالایی دارند نباید مصرف شود این غذاها عبارتند از : غذاهای شیرین : مانند نوشابه و آب میوه و اسموتی ها و انواع کیک و شیرینی تازه و شکلات و … میوه : همه ی میوه ها به جز بخش های کوچکی از توت ها مثل توت فرنگی نشاسته: گندم و ماکارونی و غلات و برنج حبوبات : نخود فرنگی لوبیا عدس و نخود و … سبزیجات : سیب زمینی هویج و … محصولات کم چرب : باید بدانید که این غذاها دارای کربوهیدرات بالایی هستند و فراوری شده هستند چاشنی ها و ادویه ها : این غذاها دارای چربی های ناسالم و شکر هستند چربی های ناسالم : باید مصرف مایونز و روغن ها را کاهش دهید مواد غذایی که می توانیم در این رژیم استفاده کنیم گوشت : گوشت قرمز استیک ژامبون سوسیس بیکن مرغ بوقلمون ماهی : ماهی قزل آلا ماهی تن ماهی خال خالی تخم مرغ : تخم مرغ دارای مقدار بالای امگا 3 کره و خامه پنیر آجیل پنیرهای فراوری نشده بادام و گردو و بذر کتان تخمه کدو و تنبل روغن های سالم : روغن زیتون روغن نارگیل و آوو کادو سبزیجات با کربوهیدرات پایین گوجه فرنگی پیاز فلفل و… ادویه جات : نمک فلفل گیاهان و ادویه جات متنوع میان وعده های سالم که در رژیم لاغری کتوژنیک مصرف می شود : گوشت یا ماهی چرب آجیل یک مشت پنیر پنیربا روغن 1 الی 2 عدد تخم مرغ آب پز شکلات تلخ 90 در صد میلک شیک با شیر بادام پودر کاکائو و کره بادام زمینی ماست پر چرب با کره ی بادام زمینی و پودر کاکائو توت فرنگی و خامه با رعایت این رژیم غذایی هم به خوبی وزن کم می کنید هم به سلامت عمومی بدن خود کمک می کنید و زندگی سرشار از سلامتی و نشاط خواهید داشت .